Konferencja Naukowa "System ochrony zabytków w Polsce - dorobek, problemy, wyzwania"

Skuteczność ochrony zabytków w każdym kraju jest funkcją jakości systemu ochrony zabytków. Dlatego dyskusja na temat jakości tego systemu i jego doskonalenia jest zawsze potrzebna. W tym roku pewne okoliczności dodatkowo uzasadniają kompleksową dyskusję o systemie ochrony zabytków. W roku 2023 przypada 20 rocznica przyjęcia ustawy O ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. 

Ustawa konstytuuje system ochrony zabytków – m.in. definiując podstawowe pojęcia, określając strukturę systemu ochrony, wskazując obowiązki i uprawnienia właścicieli zabytków oraz służb konserwatorskich. Po upływie dwóch dekady warto więc ocenić jak funkcjonuje system ochrony stworzony w oparciu o ten dokument. Z jednej strony czy jest optymalnie dopasowany do ustroju, który powstał po przemianach politycznogospodarczych roku 1989, a z drugiej czy efektywnie chroni zabytki. Oceny i ewentualne korekty ustawy i systemu ochrony powinny być dokonane z tych dwóch perspektyw. Drugą okolicznością jest tworzenie Krajowego Program Ochrony Zabytków na lata 2023-26. To już trzeci program ochrony, przy pomocy którego władze kierujące systemem ochrony zabytków formułują i finansują najważniejsze zadania. Obecny program nosi znamienny tytuł Zwiększenie odporności zasobu zabytkowego w Polsce. Program jest rozpisany na kilkadziesiąt zadań i celów, które powinny być inspiracją do dyskusji. Tym bardziej, że mają one skalę działań systemowych. Trzecią okolicznością jest Zgromadzenie Generalne ICOMOS, które odbędzie się w Sydney we wrześniu 2023. Tegoroczne zgromadzenie ma wyjątkowy charakter ze względu na gospodarzy i skalę działań przygotowawczych. Australijczycy od dawna byli aktywni w dyskusjach o kształtowani współczesnego paradygmatu ochrony zabytków. Intensywnie promują podejście zapisane w Burra Charter – ich dokumencie doktrynalnym, aby zostało jak najszerzej przyjęte przez światowe konserwatorstwo. 

Warszawa, Łazienki Królewskie, 24 - 25 kwietnia, 2023

Więcej informacji: 

2023.04 ICOMOS Komunikat (pdf, 201,11 kB)